List & bedrog, halve waarheden en misleiding is menselijk

We verzwijgen niet alleen zelf regelmatig de waarheid, maar het overkomt ons ook vaak dat we door een ander op het verkeerde been worden gezet. Want wie durft er te zeggen: "nee die jurk staat je niet leuk". En als het ons zelf betreft geloven we eerder de positieve berichten, dan eerlijke kritiek. Blijkbaar willen we allemaal in de maling worden genomen. En babbeltrucs worden (onbewust) ook door eerlijke mensen gebruikt. Maar zonder een spier te vertrekken glashard in iemands gezicht liegen is toch (gelukkig) heel moeilijk voor de gemiddelde mens.

Misleiding

Ondanks dat er persvrijheid bestaat en er geen censuur is, wordt ons als consument en kiezer voortdurend verkeerde informatie opgespeld. Van de commercie kunnen we nog enigszins begrijpen en accepteren dat van een te verkopen product uitsluitend de voordelen en nooit de nadelen worden genoemd. Meestal zijn we wel zo slim dat te doorzien en lezen we niet alleen de wervende verkoopfolder maar tevens de kleine lettertjes van bijv. de verzekeringspolis. Maar ook de politiek is meester in het verdoezelen van de waarheid in wollige volzinnen.

Overheid en de halve waarheid

Overheid en politiek trachten ons ook voortdurend "zaken" te verkopen en schuwen daarbij evenmin het verkondigen van de halve waarheid. Een spaarlamp bijvoorbeeld geeft weliswaar minder warmte aan de omgeving af dan een gloeilamp, maar dat biedt tijdens het stookseizoen geen enkele besparingsvoordeel omdat dan de CV-ketel bij een spaarlamp meer gas moet verstoken dan bij een verlichting met gloeilamp. De overheid weet natuurlijk best dat spaarlampen alleen maar in de zomer een werkelijke bezuiniging op het energieverbruik zijn, maar ze willen u van de domme houden opdat het stokpaardje spaarlampen doorgedrukt kan worden.

Media houden van overdrijven

De media doen graag aan het spelletje mee, want een krant waarin de angst over een enge ziekte wordt aangewakkerd, verkoopt beter, dan eentje die vaststelt dat het waarschijnlijk met een sisser afloopt. Hoe vetter en sensationeler de koppen, hoe meer aandacht van lezer en abonnee, en dus ook meer inkomsten.

Media verzwijgen dikwijls de waarheid

U kent waarschijnlijk het spreekwoord "Wiens brood met eet, diens woord men spreekt". Stel dat er grote misstanden zijn bij een belangrijke regelmatige adverteerder, bijvoorbeeld een supermarktconcern, dan kun je de krant niet eens kwalijk nemen, dat ze er niet als eerste over schrijven. Van de publieke omroep die door belastinggeld wordt betaald, mogen we echter wel complete info verwachten. Waarom hebben we dan sinds 1955, (begin van TV) nog nooit een gedetailleerde documentaire gezien van een slachterij in de vleesindustrie. Het lijden van dieren mogen we kennelijk niet zien. Van wie eigenlijk niet !?

Het zijn slechts voorbeelden van onvolledige voorlichting in een vrij land, wat betekent dat we ons altijd moeten afvragen of we wel volledig en goed worden voorgelicht door de NOS. Of zouden de STER-adverteerders in dit opzicht veel invloed hebben?

Personeelsblad

Zo'n bedrijfsblad vertelt ook niet altijd de volledige waarheid. Wie er allemaal ontslagen zijn vanwege reorganisatie, welke impopulaire maatregelen genomen worden enz. Het is vaak duidelijk "His Masters Voice". Maar als waakzaam personeelslid doorzie je dat natuurlijk heel snel.

Lokprijzen

Je kunt het winkelketens en supermarkten niet kwalijk nemen dat ze met psychologische verkoopprijzen werken. Als je bijvoorbeeld de catalogus van Ikea doorbladert eindigen vrijwel alle prijzen op het cijfer 9. Wel zo'n 99% (grapje). De aandacht van de consument wordt nu eenmaal sneller getrokken door een prijs van € 19,95, dan van 20 euro. Blijkbaar willen we met z´n allen in die truc trappen.

Babbeltrucs

Babbeltrucs staan terecht in een kwaad daglicht, als het doel het oplichten van een ander is. Maar als wij zelf iets gedaan willen krijgen van een instantie, leverancier zijn we vaak ook handiger met onze argumenten dan we denken.